Netcongestie

Netcongestie op het elektriciteitsnet is als file op de snelweg. Op bepaalde tijden is er een grote vraag of juist groot aanbod van elektriciteit. Het landelijke hoogspanningsnet in Utrecht raakt dan overbelast.

Die overbelasting heeft gevolgen voor bedrijven en inwoners. Om het net én gebruikers te beschermen, zijn er nieuwe beperkingen. Ons elektriciteitsnet bestaat uit een laag-, midden- en hoogspanningsnet. Beperkingen gelden vooral voor het hoog- en middenspanningsnet. Hier hebben met name grotere bedrijven last van.

Toch zijn er ook steeds vaker problemen op het laagspanningsnet. Hier zijn woningen en kleine bedrijven op aangesloten met een aansluiting voor kleinverbruik (minder dan 3x80 ampère).

Er gelden al langer beperkingen voor het terugleveren van elektriciteit. Sinds november 2022 zijn er ook beperkingen voor het uitbreiden van bestaande aansluitingen en aansluitingen voor grootverbruik. 

Een aansluiting voor grootverbruik heb je vaak nodig voor warmtepompen, meerdere laadpalen of productieprocessen. Zo'n grootverbruikersaansluiting is groter dan 3x80 ampère. 

Wachtlijst

Stedin kan je wel voorzien van zo'n aansluiting, maar er is inmiddels een lange wachtlijst. De overheid en de netbeheerders werken keihard aan het wegwerken van die wachtlijst. 

De netbeheerders onderzoeken de mogelijkheid om flexibeler om te gaan met de vraag naar elektriciteit. Grootverbruikers zijn dan goedkoper uit als zij het stroomnet op piekmomenten minder gebruiken. Hierdoor maken zij ruimte voor andere verbruikers en voor producenten van duurzame elektriciteit. 

Maar het is nog onduidelijk of én wanneer er extra ruimte beschikbaar komt. En of dit voldoende is voor alle aanvragen op de wachtlijst. TenneT geeft ook aan dat de werkzaamheden die moeten leiden tot extra capaciteit in het meest gunstige geval pas in 2027 zijn afgerond.

Netcongestie is een steeds forser probleem. Maar je kan thuis kunnen zeker helpen door, waar dat kan, apparaten niet of minder te gebruiken tijdens piekmomenten (tussen 16 en 21 uur). 

Heb je zonnepanelen? 

Dan kan het goed zijn dat ze soms opeens minder opwekken, omdat de opgewekte stroom niet aan het net geleverd kan worden. Er is dan ‘file’, ofwel netcongestie op het net. Misschien ga je op die momenten zelfs tijdelijk betalen als je de opgewekte stroom terug wilt leveren aan het net. 

Het is dan juist slim om de opgewekte stroom zoveel mogelijk in te zetten voor eigen gebruik. Denk aan de wasmachine of vaatwasser, het laden van de elektrische auto, of het gebruik van de warmtepomp.

Het kan zelfs voorkomen dat omvormers van zonnepanelen uitschakelen. Dit gebeurt automatisch wanneer de spanning op het net te hoog is (hier zijn regels voor). De omvormers schakelen uit om de apparaten in je huis te beschermen.

Wat gebeurt er met jouw laadpaal thuis?  

Niks. Maar mensen met een elektrische auto worden wel gevraagd om, als dat kan, hun auto niet direct op te laden als ze uit hun werk komen. Tussen 16 en 21 uur is er een piek in stroomverbruik, dan moeten we ons stroomverbruik beperken. Behalve dus als je zonnepanelen hebt en de zon schijnt. Dan is het altijd verstandig om je eigen stroom te gebruiken.  

Wil je een warmtepomp? 

Dan is het advies om te kiezen voor een hybridewarmtepomp. Het voordeel van hybride warmtepompen is dat deze een lagere elektriciteitsvraag hebben dan volledig elektrische warmtepompen en overschakelen op gas als het heel koud is. Daardoor is er minder ruimte op het stroomnet nodig en kunnen er uiteindelijk meer warmtepompen worden geïnstalleerd voor het stroomnet vol zit.  

Gemeente Veenendaal is geen beheerder van het elektriciteitsnet. Daardoor hebben wij geen directe invloed op de problemen en oplossingen. Wel zijn we voortdurend in gesprek met Stedin en TenneT en werken we intensief samen. 

De gemeente heeft samen met Stedin en Bedrijvenkring Ondernemend Veenendaal een gezamenlijk plan van aanpak opgesteld én een werkgroep opgericht die aan de slag gaat met: 

  • Monitoren: waar wordt op welk moment netcongestie een probleem én op welke locatie? Dat vraagt van ons om de juiste informatie aan elkaar te koppelen. Rond thema's als opwek van duurzame energie, bestaande bouw, nieuwbouw en mobiliteit. Deze informatie delen we met de regio, de provincie én de netbeheerder om planningen op elkaar af te stemmen en om tijdig slimme oplossingen in beeld te krijgen. 

  • Communicatie: binnen en buiten het gemeentehuis delen we actief actuele informatie over netcongestie. We informeren inwoners en ondernemers over netcongestie en wat we er samen wel/niet aan kunnen doen. 

  • Onderzoek: we doen onderzoek naar kansen voor opslag van duurzame energie en andere slimme oplossingen waarmee we problemen rond netcongestie aan kunnen pakken. Natuurlijk willen we die onderzoeken vertalen naar concrete toepassingen in Veenendaal. 

  • Aan de slag: we zijn met ondernemers en de netbeheerder slimme oplossingen op bedrijventerrein Nijverkamp aan het uitwerken en toepassen. Ook de provincie Utrecht is hierbij betrokken, zodat we ook kunnen leren van oplossingen die elders toegepast worden. 

  • Faciliteren netverzwaring: we gaan samen met netbeheerder Stedin aan de slag met de zogenaamde ‘buurtaanpak’. Buurt voor buurt gaan we de komende jaren de netbeheerder helpen bij het verzwaren van het net. Er komen ruim 130 nieuwe distributiestations in Veenendaal.  

  • Actuele ontwikkelingen: we spelen in op actuele zaken die zich voordoen. En we gaan op zoek naar slimme oplossingen of naar andere goede stappen die we kunnen zetten. Bijvoorbeeld door ook onze eigen beleidskaders kritisch te bekijken. 

Gebruik elektriciteit meteen

Als je zonnepanelen hebt, gebruik dan elektriciteit vooral op het moment dat de zon schijnt. Zo voorkom je dat er pieken ontstaan op het net. Ondernemers kunnen bijvoorbeeld hun elektrisch wagenpark opladen. En inwoners kunnen auto opladen en wassen draaien.

Vermijd de piekmomenten

Mensen thuis of ondernemers op het werk kunnen zeker helpen door, waar dat kan, apparaten niet of minder tijdens piekmomenten (16.00-21.00) te gebruiken. Bedrijven (grootverbruikers) worden financieel geprikkeld om minder stroom te gebruiken tijdens piekmomenten. Daarnaast wordt het mogelijk voor grootverbruikers om contracten af te sluiten met maximaal 50% korting op de nettarieven als zij minder of geen elektriciteit gebruiken tijdens de spits.   

Meld storingen

Maak melding bij de netbeheerder wanneer je zonnepanelen niet terugleveren. Netbeheerders hebben ondanks alles een leveringsplicht, ook voor teruglevering. Ze zullen problemen op het net zo snel mogelijk moeten oplossen.

Meld je storing op www.stedin.net(Verwijst naar een externe website).

Lees de tips

Er zijn verschillende partijen die ondersteuning bieden. Hieronder vind je drie nuttige websites die waardevolle tips en oplossingen geven om het effect van netcongestie te verkleinen.

Laat je helpen

De gemeente hoort graag van ondernemers die willen verduurzamen, maar last hebben van netcongestie. Stuur een mail naar duurzaam@veenendaal.nl(Verwijst naar een e-mailadres).